ગુરુવાર, 10 જાન્યુઆરી, 2013

ભૌગોલિક ભારત

૧-પડોશી દેશો : પાકિસ્‍તાન (પશ્ચિમે), અફઘાનિસ્‍તાન (વાયવ્‍યે), ચીન, નેપાલ, ભૂટાન (ઉત્તરે), મ્‍યાનમાર (બર્મા), બાંગ્‍લાદેશ (પૂર્વે), શ્રીલંકા (દક્ષિ‍ણે).

૨-મુખ્‍ય પર્વતો : હિમાલય, કારાકોરમ, ગારો, ખાસી,જૈતિયા, પતકોઈ, લુશાઈ,અરવલ્‍લી, વિંધ્‍યાચળ, સાતપુડા, પશ્ચિમઘાટ, પૂર્વઘાટ, મહાદેવ, મૈકલ, આબુ, પાવાગઢ, ગિરનાર, શત્રુંજ્ય,નીલગિરિ વગેરે.

૩-ઘાટ : કારાકોરમ્, જેલાપલા, શિપ્‍કીલા, નાથુલા, થળઘાટ, ભોરઘાટ, બોરઘાટ.

૪-મુખ્‍ય નદીઓ : ગંગા, યમુના, બ્રહ્મપુત્ર, ચંબલ,મહી, ગોદાવરી, કૃષ્‍ણા, કાવેરી, નર્મદા, તાપી, બિયાસ, સતલુજ, તુંગભદ્રા, ગોમતી, કોસી, શોણ, શરાવતી, પૂર્ણા, દામોદર, ગંડક, રામગંગા વગેરે.

૫-મુખ્‍ય બંદરો : (પશ્ચિમ કાંઠે) કંડલા, મુંબઈ, માર્માગોવા, મેંગલોર, ન્‍હવાશેવા, કોચી, (પૂર્વ કાંઠે) કોલકાતા, પારાદ્વીપ, તુતીકોરીન, ચેન્નઈ, વિશાખાપટ્નમ વગેરે.

૬-હવા ખાવાનાં સ્‍થળ : મહાબળેશ્વર, માથેરાન, પંચગીની (મહારાષ્‍ટ્ર); મસૂરી, નૈનીતાલ (ઉત્તરાંચલ); કોડાઈ કેનાલ, ઉતાકામંડ (ઊટી) (તમિલનાડુ); શિમલા, કુલ્‍લુ-મનાલી (હિમાચલ પ્રદેશ); શ્રીનગર, ગુલમર્ગ, પહેલગામ (કશ્‍મીર); શિલૉંગ (મેઘાલય); દાર્જિલિંગ (પ. બંગાળ); આબુ (રાજસ્‍થાન).

૭-અખાત : કચ્‍છનો અખાત, ખંભાતનો અખાત, મનારનો અખાત.

૮-યાત્રાનાં સ્‍થળ : (હિન્‍દુ) પ્રયાગ, કાશી, ગયા, બદ્રીનાથ, કેદારનાથ, દ્વારકા, જગન્નાથપુરી, રામેશ્વર, સોમનાથ, તિરુપતિ, અમરનાથ, અંબાજી, પુષ્‍કર, ગંગોત્રી, જમ્‍નોત્રી, કન્‍યાકુમારી; (જૈન) પાલિતાણા, શ્રવણબેલગોડા, સમેતશિખર, પાવાપુરી, (બૌદ્ધ) લુંબિની દેવી, બુદ્ધગયા, સારનાથ, સાંચી, કુશીનારા, કપિલવસ્‍તુ, વૈશાલી, રાજગિરિ, શ્રાવસ્‍તી; (મુસ્લિમ) અજમેર, હાજી મલંગ; (શીખ) અમૃતસર, આનંદપુર, પટણા, નાંદેડ (ચાર તખ્‍ત); (ખ્રિસ્‍તી) વૈલંગાની, મૌલાપુર, ગોવા;(પારસી) ઉદવાડા.

૯-સરોવર : કુદરતી સરોવર : વુલર, દાલ (કશ્‍મીર); કેલરૂ (આંધ્ર); ચિલકા (ઓરિસ્‍સા); પુલિકટ (તમિલનાડુ); ઢેબર, પુષ્‍કર, સાંભર (રાજસ્‍થાન); નળ (ગુજરાત); બ્રહ્મ (હરિયાણા).

૧૦-કૃત્રિમ સરોવર : ગોવિંદસાગર (ભાખડા), ગાંધીસાગર (ચંબલ), નાગાર્જુનસાગર (કૃષ્‍ણા), કૃષ્‍ણરાજસાગર (કાવેરી), નિઝામસાગર (ગોદાવરી), સરદાર સરોવર (નર્મદા).

૧૧-બગીચા : આલ્‍ફ્રેડ પાર્ક (અલ્‍હાબાદ); નિશાનબાગ, શાલીમાર ગાર્ડન (શ્રીનગર); નેશનલ પાર્ક, હેગિંગ ગાર્ડન (મુંબઈ); લાલબાગ (બેંગલોર); વૃંદાવન ગાર્ડન (મૈસૂર); છત્રીબાગ(ઇન્‍દોર); મોગલ ગાર્ડન (દિલ્‍લી); પિજોરા બાગ, રૉકગાર્ડન (ચંડીગઢ); બોટાનિકલ ગાર્ડન (કોલકાતા).